16 juni 2023

Excuses slavernijverleden

Provinciale Staten debatteerden vrijdag 16 juni over het aanbieden van excuses voor het slavernijverleden namens de provincie. Gedeputeerde Staten hebben een brief verstuurd aan Provinciale Staten waarin ze bekend maken voornemens zijn op 1 juli namens de provincie excuses te maken voor de rol die Zeeland heeft gespeeld als erkenning en besef van het grote leed dat is aangedaan en als start voor verdere en verdiepende gesprekken met elkaar. Namens de SGP voerde Kees van den Berge het woord in de discussie die naar aanleiding van deze brief is ontstaan.

Te laat

De SGP vindt het jammer dat de gedachtewisseling over het aanbieden van excuses voor het slavernijverleden pas nu -nadat Gedeputeerde Staten per brief heeft laten weten om op 1 juli excuses te maken- in Provinciale Staten gevoerd wordt. We hadden dit graag eerder gedaan. Gedeputeerde Staten en Provinciale Staten vormen namelijk samen het provinciebestuur, dus een vroegtijdige gedachtewisseling was op zijn plaats geweest. De commissaris van de Koning heeft zijn excuses hiervoor aangeboden.

Slavernij in strijd met de Bijbel

De Nederlandse dichter Willem Bilderdijk (1756-1831) heeft eens de uitspraak gedaan:

“In het verleden ligt het heden, in het nu wat worden zal.”

Slavenhandel, uitbuiting en mishandeling zijn strijdig met de gelijkwaardigheid van ieder mens als schepsel van God. In de statuten van de Nederlandse maatschappij ter bevordering van de afschaffing der slavernij (1841) werd het helder verwoord: “Slavernij is onverenigbaar met de voorschriften, de geest en de strekking van Gods Woord.” Die den arme mens verdrukt, smaadt deszelfs Maker, maar wie zich over de nooddruftigen, de armen ontfermt, eert Hem (Spreuken 14 vers 31).

Rapport 'Het slavernijverleden van Zeeland'

We hebben de brief van het college goed bestudeerd. Dat kunnen we helaas niet zeggen over het rapport ‘Het slavernijverleden van Zeeland’ dat in opdracht van Gedeputeerde Staten is gemaakt. We hebben onvoldoende tijd gehad om dat goed te bestuderen. Dat is jammer, want daarmee doen we geen waarde aan het rapport én we kunnen de inhoud van het rapport niet betrekken in de huidige discussie. Dat had anders gekund en gemoeten.

Slavernij in de huidige tijd

In het licht van de uitspraak van dichter Bilderdijk ‘In het verleden ligt het heden, in het nu wat worden zal’, moeten we ook naar het heden kijken. Denk bijvoorbeeld aan alle bouwvakkers die omgekomen zijn tijdens de bouw van stadions in Qatar, de slechte werkomstandigheden in de kledingindustrie in onder meer Azië en die vrouwenhandel die in eigen land plaatsvindt. Wat gaan we met elkaar doen aan die dingen die nu niet goed gaan? We kunnen heel gemakkelijk uitspraken doen over dingen die honderden jaren geleden fout waren, en ze waren absoluut fout, maar wat doen we nu en in de toekomst?

De SGP is van mening dat we –met inachtneming van de toezeggingen van de commissaris van de Koning– vooruit kunnen kijken en met een verdiepende dialoog een vervolg kunnen geven aan deze discussie.