Het oude normaal

In Provinciale Staten werd op vrijdag 11 november 2022 de laatste begroting van deze bestuursperiode besproken. We zijn bijna 4 jaar verder. Een roerige periode. Corona. Oorlog. Ongekende maatregelen. Grenzen dicht, een avondklok. De maatschappij ging langzamer draaien, het milieu knapte ervan op. Dieren werden gezien waar ze al lang niet meer gezien waren, mensen verwonderden zich over het horen fluiten van vogels. Het was echt even heel anders. Onderstaand de bijdrage van fractievoorzitter Joan van Burg namens de SGP.

Nu haasten we ons – zo lijkt het – om weer zo snel mogelijk terug te kunnen naar het oude normaal. En dan blijkt Nederland vast te lopen. Allerlei wetten en regels beperken ons in ons doen. Wij horen zelden de vraag of we misschien niet te veel willen. Het aantal vacatures is nog nooit zo hoog geweest. En ze worden heel moeizaam ingevuld. Soms kan dat ook betekenen dat bepaalde dingen niet gedaan worden. De vraag is of dat in alle gevallen zo erg is. Enige reflectie op de ratrace van de vierentwintiguurseconomie kan geen kwaad. Er is meer dan werken en economie. Veel meer zelfs.

''Enige reflectie op de ratrace van de vierentwintiguurseconomie kan geen kwaad. Er is meer dan werken en economie.''

Ik had het al even over het vast lopen van Nederland. Denk aan stikstof, vluchtelingen, waterkwaliteit, woningbouw en er is nog veel meer te noemen. Dat raakt veel gewone Zeeuwen. Die er op vertrouwden dat de overheid zou zorgen voor een bestuurbaar Nederland. Een overheid als schild der zwakken, een overheid die rechtvaardig beleid voert en betrouwbaar is. Zoals wij zeggen: de overheid als Gods dienares, u en ons ten goede. Opdat wij een stil en gerust leven mogen leiden, in alle eerbaarheid en godzaligheid. Dat zijn woorden van 500 jaar oud. Maar die leggen ook een grote verantwoordelijkheid op ons. Ook in Zeeland. Om goed voor onze inwoners en de omgeving waarin we leven te zorgen. Die taak mogen wij niet lichtvaardig opvatten. Wij zijn niet zo belangrijk, de taak van de overheid, regeren, is dat wel.

Vooruitkijken naar 2023

Ik noem enkele dingen waar wij aandacht voor vragen.

Stoomtrein Goes-Borsele

De SGP is positief over de extra financiële middelen voor de Stoomtrein Goes-Borsele. Een stukje erfgoed waar veel Zeeuwen en toeristen van genieten, krijgt toekomst. De provincie heeft 440.000 euro gereserveerd voor de herbouw van de Treinenfabriek en het opknappen van het terrein van de stoomtrein in Goes.

Kerkenvisies

In juni van dit jaar is de eerste Kerkenvisie gepresenteerd, namelijk die van Schouwen-Duiveland. Uiteraard is de SGP er niet blij mee dat kerken niet meer gebruikt worden, maar wel als ze dan een andere bestemming krijgen waar de samenleving nog iets aan heeft. In andere gemeenten is men hiermee ook al aan de slag gegaan. Wat de SGP betreft is dit positief. Uiteindelijk zal er een provinciaal kerkenoverzicht komen. Hoe denken Gedeputeerde Staten erover om te komen tot een beheerstichting naar het voorbeeld van de Stichting Oude Groninger kerken?

Geschenkwoningen 1953

Op vrijdag 24 juni heeft de SGP samen met andere fracties via een motie aan Gedeputeerde Staten gevraagd met nadere voorstellen te komen in het najaar 2022 om een aantal geschenkwoningen die na 1953 in Zeeland zijn gebouwd, te behouden. Wij hebben nog niets daarover gehoord of gelezen. Wel weten we dat bijvoorbeeld in de gemeente Schouwen-Duiveland dit is opgepakt. Hoe staat het met de uitvoering van deze motie, vooral ook bij andere gemeenten in Zeeland? Is er regie op dit dossier vanuit de provincie?

Openbaar vervoer

Als je de geluiden hoort, lijkt het wel alsof het nog nooit zo slecht is geweest. Ik weet uit eigen ervaring dat het vroeger zeker slechter is geweest. Ik weet nog dat ik vroeger soms een week niet naar school kon, omdat er simpelweg geen bussen reden vanuit Zeeuws-Vlaanderen. Dat wil echter niet zeggen dat we alle huidige problemen niet belangrijk vinden. Als er te weinig chauffeurs zijn, als er diensten uitvallen, is dat uiteraard niet goed. Het is belangrijk dat we als provincie nadenken hoe we hier in de toekomst mee om moeten gaan, zodat deze problemen verminderd of zelfs opgelost kunnen worden.

Kunst en cultuur

Veel mensen die voorheen naar een museum, theater of concert gingen, doen dat tegenwoordig minder of niet meer. Ook culturele instellingen moeten zich aan dit verminderde bezoekersaantal aanpassen. Heel de maatschappij verandert, terug naar het oude normaal gaan we waarschijnlijk niet meer. Wat de SGP betreft hoeft dat ook niet. Het kan echter niet zo zijn dat steeds naar de overheid gekeken wordt om gederfde inkomsten aan te vullen met behulp van subsidie. Bovendien zijn er voorbeelden van culturele instellingen die zonder overheidssubsidie toch goed functioneren.

Beheer en onderhoud van civiele kunstwerken (o.a. bruggen)

Twee jaar geleden heeft de SGP er al op gewezen dat de Zeelandbrug niet voorkwam in de toekomstvoorspellingen van de provincie als het gaat om onderhoudskosten. Gelukkig zijn er inmiddels onderzoeken gestart. De SGP wil situaties zoals bij de Haringvlietbrug, recent rond Tholen en de afloopsteigers bij Hansweert voorkomen. Dat zijn allemaal civiele kunstwerken van Rijkswaterstaat. Als provincie hebben we er ook best veel. Wat gaan Gedeputeerde Staten eraan doen om dit soort situaties te voorkomen? En welke stappen gaan Gedeputeerde Staten nemen om beter in gesprek te zijn met Rijkswaterstaat over het onderhoud van hun objecten? Topografisch gezien hebben wij een bijzondere provincie. Als onze civiele kunstwerken niet meer goed gebruikt kunnen worden, hebben we als Zeeuwen een groot probleem. In vrijwel elk ander deel van Nederland kun je altijd een andere route kiezen, in Zeeland niet.

Marketing en promotie

Ook in 2023 wordt er weer veel geld uitgetrokken voor marketing en promotie van onze provincie. Dat moet wel nuttig besteed worden. Binnenkort worden Provinciale Staten geïnformeerd over wat dit inhoudt, terwijl we vandaag al over het budget moeten besluiten. Dat voelt wat ongemakkelijk.

PZEM

Er zijn goede vooruitzichten. We zijn blij dat wij hier als fractie, samen met anderen, veel energie in hebben gestoken. Het ziet er naar uit dat de Zeeuwse samenleving hier de komende tijd van kan profiteren in de vorm van dividend. Het is van belang dat dit geld goed besteed gaat worden. We denken graag mee over structurele bestedingen waar de samenleving op lange termijn iets aan heeft.

Visserij

Het gaat ons wel aan het hart dat een voor Zeeland belangrijke bedrijfstak telkens buiten de boot valt. Er liggen al geruime tijd fondsen klaar om voor vissers een tegemoetkoming te regelen inzake hoge brandstofkosten. Het is voor de SGP onbestaanbaar dat de minister dit gewoon laat liggen. Blijkbaar vinden we hier in Nederland de bureaucratische paarse krokodil zo belangrijk, dat we geld dat beschikbaar is voor de visserij gewoon laten liggen. We weten dat Gedeputeerde Staten hier aandacht voor heeft, maar wat ons betreft mag dat zeker nog meer zijn.

''Blijkbaar vinden we hier in Nederland de bureaucratische paarse krokodil zo belangrijk, dat we geld dat beschikbaar is voor de visserij gewoon laten liggen.''

PFAS in de Westerschelde

De SGP betreurt het zeer dat we ons enige drukmiddel – het niet ontpolderen van de Hedwige – uit handen hebben gegeven. Vlaanderen heeft geen enkel belang meer bij het stoppen van lozingen van PFAS en andere zeer zorgwekkende stoffen in de Westerschelde. Dat betekent dat wij iedere keer op onze knieën naar Vlaanderen moeten. Want ook Europa doet niets op dit punt. Hoe ziet Gedeputeerde Staten dit? Wanneer horen we meer over het Schone Schelde Verdrag? Het verdrag is hard nodig, zeker gezien de laatste berichten over weer allerlei lozingen. Een wetenschapper heeft gezegd: ''Je hoeft vis uit de Westerschelde niet in de olie te doen, want er zit zoveel anti-aanbakspul in, dat gaat vanzelf goed als je hem bakt.'' Dat is natuurlijk niet normaal. We zijn er inmiddels aan gewend dat we geen vis meer mogen eten uit de Westerschelde. Maar het is niet normaal, we zouden hier zeker niet aan moeten wennen.

Wonen

Er is een woonbod ingediend bij het Rijk. Naar aanleiding daarvan moeten woondeals gemaakt worden met gemeenten. Volgens de planning zijn die in januari gemaakt. Wat de SGP betreft is dat belangrijk, want dan kunnen Provincie Staten nog in deze bestuursperiode de gevolgen voor de begroting verwerken.

Stikstof en landbouw

Na de stikstofkaartjes in juli is duidelijk geworden dat de provincies aan zet zijn. Toch lijkt er in Den Haag iedere week een nieuw stikstofdebat te zijn. Dat leidt tot grote verwarring in de agrarische sector. De provincies zijn toch aan zet? Ligt de provincie Zeeland op koers om in juli 2023 ons plan aan Den Haag te bezorgen? Ontvangen wij in januari de eerste contouren van het Zeeuwse plan? Als SGP hebben wij een landbouwtoer gedaan. Veel boeren zijn het niet eens met Haags beleid, maar zien wel mogelijkheden. Zaken waarvan boeren zeggen: ga daar mee aan de slag. Niet in de laatste plaats denken wij dan aan een versnelling van het Deltaplan Zoetwater. Zowel voor het stikstofdossier als de waterkwaliteit gaat dat helpen.

Tot slot: de wereld piept en kraakt. Desniettegenstaande herdenken wij binnenkort weer de komst van Jezus Christus op deze wereld. Het Licht der wereld. Daar kunnen, daar mogen mensen naar uitzien. Een boodschap van Hoop. Want wie in Hem geloofd, wordt zeker behouden. Het beste komt nog.