3 februari 2017

Werkbezoek Groenvoerdrogerij Timmerman

Vandaag de dag eens niet begonnen met de geur van een warme kop koffie, maar met de geur van verse luzerne die onze neus binnen drong. Groenvoerdrogerij Timmerman heeft ons alle ins en outs verteld over luzerne en het gevaar van Jacobskruiskruid voor dit product. Als provincie moeten we samen met de boeren, organisaties die de natuurgebieden en wegbermen beheren op zoek naar een oplossing voor dit probleem.

Groenvoerdrogerij Timmerman is gespecialiseerd in het verwerken van luzerne. Timmerman laat de luzerne telen door boeren en maait het vervolgens zelf om het te verwerken tot eindproduct. Het eindproduct wordt gebruikt als voer voor (pluim)vee. Ongeveer de helft van het product wordt geperst in balen, de andere helft in brokken. Zo’n 70% van de totale afzet is bedoeld als paardenvoer. 

Luzerne is een onmisbaar product voor biologische boeren. In luzerne wordt namelijk niet gespoten, de dieren krijgen geen voer binnen dat antibiotica bevat en bij het verwerken komt het bloot te staan aan een temperatuur van 400 °C waardoor schimmels en bacteriën gedood worden. Tevens wordt het product gebruikt als afleidingsmateriaal voor varkens en als pikmateriaal voor kippen. Op die manier kan voorkomen worden dat snavels van kippen geknipt moeten worden. Kippen hebben namelijk de neiging om elkaar te gaan pikken wanneer hun snavels niet afgeknipt zijn en ze geen alternatief hebben om in te pikken. Ook voor boeren zijn er een aantal redenen om te kiezen voor het telen van luzerne. Allereerst draagt het telen van luzerne bij aan een structuurverbetering van de grond. Tevens heeft een positieve invloed op volggewassen. Er hoeft dan namelijk minder stikstof gestrooid te worden. Daarnaast werkt luzerne als een soort groenbemester, wat goed is voor de grond.

Op veel percelen waar luzerne wordt geteeld vormt de nabije aanwezigheid van Jacobskruiskruid een groot probleem. Jacobskruiskruid groeit vaak in natuurgebieden, langs wegbermen en aan slootkanten. Wanneer het kruid gaat bloeien, verspreidt het zich razendsnel door middel van pluizige zaadjes. Het kruid is giftig voor zoogdieren en vormt daarom een groot gevaar voor een product als luzerne dat wordt gebruikt als voer voor dieren. Bestrijding van aanwezige kruiskruiden op een luzerneperceel is zeer lastig, aangezien er in luzerne niet gespoten wordt met bestrijdingsmiddelen. Het is van groot belang dat het onkruid bestreden wordt voordat het de kans krijgt zich te verspreiden. Op plaatsen waar het kruid in grote mate aanwezig is, moet het dus gemaaid worden door de terrein beherende organisaties voordat het gaat bloeien. Helaas is dit nu niet mogelijk vanwege de wet Natuurbescherming. I.v.m. het vogelbroedseizoen mag er pas ná 15 juni worden gemaaid. Jacobskruiskruid staat dan al in bloei, waardoor het maaien te laat komt en het zaad al verspreid is. 

Zeeland kent als enige provincie een Distelverordening. Het doel van deze verordening is om te voorkomen dat akkerdistels en akkermelkdistels tot bloei en daarmee tot verspreiding van hun zaden komen. In de verordening worden gebruikers en eigenaren verplicht om op eigen grond of een strook van 30 meter daaraan grenzend te voorkomen dat genoemde distels tot bloei komen. Volgens boeren blijkt deze grens van 30 meter in de praktijk niet voldoende te zijn. Door de jaren heen verspreidt het zaad zich, waardoor de grens steeds verlegt wordt en 30 meter al snel niet meer voldoende is. 

De SGP is van mening dat hiervoor een oplossing gevonden moet worden. We moeten trots zijn op de landbouw die we hier in Zeeland hebben en ervoor zorgen dat boeren hun werk kunnen doen. Zij moeten daarin niet tegengehouden worden door natuurgebieden. Natuurgebieden mogen geen belemmering voor de omgeving vormen. Terreinbeheerders (Natuurmonumenten, Het Zeeuwse Landschap, Staatsbosbeheer) hebben zelfs baat bij het verbouwen van luzerne naast natuurgebieden. Aangezien er op luzerne niet gespoten wordt, is de milieubelasting zeer laag. Tevens zitten in luzerne veel insecten (bijen) die ook in natuurgebieden welkom zijn. Terreinbeheerders mogen hier best wat tegenover stellen. De SGP vindt dat we met het zoeken naar een oplossing moeten proberen te voorkomen dat de luzerne geïmporteerd wordt vanuit het buitenland, vanwege het feit dat hier in Zeeland het gevaar van Jacobskruiskruid te groot is. Terreinbeheerders, boeren en de provincie zouden met elkaar in overleg moeten gaan om samen te zoeken naar mogelijke oplossingen.