Zeeland 2050: groei als doel?

Op 10 januari 2025 hield Hugo de Jonge als waarnemend commissaris van de Koning in Zeeland zijn nieuwjaarstoespraak. Dit was een toespraak die de nodige stof heeft doen opwaaien in Zeeland. Hugo de Jonge deed daarin de plannen van de Gedeputeerde Staten uit de doeken over Zeeland 2050.

Zeeland 2050 is het plan van de Gedeputeerde Staten om de provincie economisch te versterken, de voorzieningen te behouden en de energietransitie vorm te geven. Daarbij wordt ingezet op een forse groei van het aantal inwoners en een rol als 'groen stopcontact' van Nederland met duurzame energie-oplossingen zoals waterstofcentrales en kernenergie. Daarnaast wil Zeeland met het Rijk afspraken maken over infrastructuur, energie en economische ontwikkeling, met als doel een gezamenlijke investeringsagenda op te stellen.

Bevolkingsgroei als oplossing?

Deze toekomstvisie leidt tot veel discussie. Volgens het college van Gedeputeerde Staten is bevolkingsgroei noodzakelijk om voorzieningen zoals ziekenhuizen en scholen in stand te houden. De vraag vanuit de SGP-Statenfractie is of een verdubbeling van de Zeeuwse steden realistisch of wenselijk is. Grootschalige verstedelijking is geen garantie voor betere voorzieningen in dorpen. Sterker nog, nu is al te zien dat dorpen kampen met verschraling ondanks stedelijke ontwikkeling. Denk ook aan het tekort aan huisartsen, tandartsen en ook zorgpersoneel, om maar enkele voorbeelden te noemen van nu al onder druk staande noodzakelijke voorzieningen bij het huidig aantal Zeeuwen.

Kansen voor jongeren en economie

In plaats van blind in te zetten op groei, moet geïnvesteerd worden in behoud en terugkeer van Zeeuwse jongeren. Jaarlijks verlaten honderden jongeren onze provincie, vaak om niet meer terug te keren. Dat kan en moet anders. Campus Zeeland is een goed begin, maar er moet verder gebouwd worden. Hoe kan onderwijs en werkgelegenheid in Zeeland nog aantrekkelijker gemaakt worden? Een krachtig actieprogramma op dit gebied zou een essentieel onderdeel moeten zijn van de strategische en investeringsagenda.

Samenwerken aan een realistische toekomstvisie

De SGP pleit voor een heldere, doordachte aanpak waarbij Provinciale Staten en Gedeputeerde Staten samenwerken aan een gedeelde visie. Dit voorkomt verrassingen en zorgt voor een transparante communicatie richting de Zeeuwen. Welke boodschap geven we onze inwoners mee? Dat is de kernvraag. Men moet niet geleid worden door een geforceerde drang naar groei, maar door het versterken van wat Zeeland al sterk maakt.

Zeeland moet en zal zich ontwikkelen, maar laten we dat doen op een manier die recht doet aan onze waarden en behoeften. Verbinding is de sleutel tot een succesvolle toekomst, niet polarisatie.

Aanbevelingen vanuit SGP-Statenfractie Zeeland

• Gedeputeerde Staten dienen zorgvuldig te communiceren over Zeeland 2050. De huidige aanpak heeft onnodige polarisatie veroorzaakt door de discussie te versimpelen tot ‘voor of tegen groei’;
• Zeeland 2050 moet daadwerkelijk bijdragen aan het behoud van voorzieningen in dorpen. De voorgestelde verdubbeling van steden biedt hier geen garantie voor en roept twijfels op over de effectiviteit van deze aanpak;
• Er moet veel meer aandacht komen voor hoogopgeleide jongeren die de provincie verlaten en niet meer terugkeren. Dit vraagt om een concreet actieprogramma, gekoppeld aan de strategische- en investeringsagenda, om onderwijs en werk in Zeeland aantrekkelijker te maken; en
• De rust en ruimte van Zeeland is iets om zuinig op te zijn. Meegroeien met de ontwikkelingen in de samenleving is zeker nodig. Dat hebben we met elkaar in de afgelopen jaren ook gedaan. Groei is een middel, geen doel. De karakteristieken van Zeeland moeten behouden blijven.