Land- en tuinbouw

De agrarische sector levert een zeer essentiële bijdrage op het gebied van voedselvoorziening en voedselzekerheid en is van belang voor de export. Door de stikstofcrisis is de druk op de landbouw enorm om stikstofrechten in te leveren ten gunste van andere economische doelen. Volgens de SGP heeft de landbouw een te grote waarde voor de provincie om eenzijdig als vervuiler gezien te worden. Niet alleen vanwege de voedselproductie of de economische waarde, maar ook vanwege de grote rol in het beheer van het landschap. We investeren in gebiedsprocessen waarin we landbouw en natuur samenbrengen en zoeken naar mogelijkheden om elkaar toekomst te bieden.

De agrarische sector (tuinbouw, akkerbouw en veehouderij) staat daarnaast onder druk door de stikstofcrisis, schaalvergroting, verstedelijking, verdozing, bodemdaling en regelgeving vanuit natuurbeleid en het Europese landbouwbeleid. Dit terwijl de landbouwsector heel veel doet, en de afgelopen jaren heeft gedaan, om de bedrijfsvoering klimaat- en milieuvriendelijk in te richten. Dat moet juist waardering krijgen! De vraagstukken hebben gevolgen voor de agrarische ondernemer en zijn verdienmodel, terwijl vooral deze sector het landschap in al zijn diversiteit heeft vormgegeven en onderhouden. De landbouwbedrijven moeten reële kansen krijgen om te investeren en te verduurzamen. We streven naar een kringlooplandbouw waar de kringlopen op eigen terrein, in eigen regio of binnen de EU zoveel mogelijk gesloten zijn.

Voor herwaardering van de sector steunen we initiatieven waar boeren hun producten kunnen afzetten in de regionale voedselmarkt. Dit levert de boer meer geld op, zorgt voor minder transport én draagt bij aan meer verbinding van inwoners met de boeren in hun omgeving. De SGP stimuleert het opzetten van eigen coöperaties en op provinciaal vlak worden partijen aan elkaar gekoppeld.

De SGP bepleit de volgende stappen: extensivering als boeren hier toekomst in zien, omschakeling, innovatie, legalisering en verplaatsing. Langs deze weg willen we werken aan toekomstperspectief voor de landbouwsector waarbij we oog houden voor zowel het landschap, de natuurwaarden en eerlijke verdienmodellen. Soms vereist dit aangepaste vergunningen om meerdere functies op het boerenerf te kunnen combineren. Ruimte dus voor passende nieuwe economische dragers (nevenactiviteit).

Leegstand gaat ook de agrarische sector niet voorbij. Er is steeds vaker sprake van vrijkomende agrarische bebouwing (VAB) door stoppers. Toch is onze Zeeuwse agrarische sector een van de grotere exporteurs ter wereld op bepaalde teelten, zoals uien en hard fruit. Die gewassen groeien hier prima en geven door de unieke ligging in de delta met een mooie geografische ligging kansen voor agrariërs voor een goede boterham, en dat houden we graag zo. Dus ook ruimte voor klassieke landbouw binnen wettelijke kaders. Bovendien is de sector enorm belangrijk voor de voedselvoorziening binnen en buiten Nederland en de regionale bedrijvigheid. Nieuwvestiging van bedrijven die vanwege Natura 2000 gebieden moeten verhuizen maken we mogelijk met ruimtelijke instrumenten.

Concreet:

• De agrarische sector moet ruimte blijven houden om zich te ontwikkelen en te verbreden met gelieerde nevenactiviteiten. Soms vraagt dit om extra ruimte in het kader van verduurzaming;
• Bestaande boerderijen die leegkomen opnieuw inzetten voor agrarische doeleinden gaat boven nieuwbouw; 
• Nieuwvestiging als gevolg van verhuizing voor Natura 2000-gebieden maken we ruimtelijk mogelijk; 
• Bevorderen van onderzoeksmogelijkheden en toepassen van nieuwe, verantwoorde technologieën; 
• Voldoende ruimte voor innovatie en kwalitatieve ontwikkelingen van de agroclusters; 
• Agrariërs die hun bedrijfsvoering willen beëindigen, begeleiden we zodat bij gebiedsprocessen kansen ontstaan voor jonge boeren. Natuurlijke krimp in bijvoorbeeld de veehouderij zal voor ruimte voor jonge boeren zorgen; 
• In gebiedsprocessen staat gelijkwaardigheid centraal en wordt gezocht naar toekomst voor landbouw en natuur; 
• Stikstofgelden worden bij voorkeur zo veel mogelijk ingezet op innovatie en niet op uitkoop van boerderijen; 
• In het nationaal strategisch programma pleiten we als provincie voor inkomenssteun voor agrariërs; 
• De korte keten wordt gestimuleerd door het stimuleren van regionale voedselmarkten en het verbinden van actieve partijen hierin; 
• De provincie pakt een actieve rol in de gebiedsgerichte aanpak van het mestbeleid. Hierin zoeken we naar meekoppelkansen met de stikstofopgaven; 
• We hebben respect voor de schepping en zetten ons in voor dierenwelzijn op het boerenbedrijf; 
• Promotie van sterke Zeeuwse teelten (fruitteelt, uien, zilte groenten, et cetera) en kennisopbouw met behulp van de proefboerderij Rusthoeve. Tevens liggen er kansen om intensiever samen te werken met het onderwijs, onder andere op het gebied van aquacultuur; 
• Goed en voldoende zoet water voor de landbouw wat gunstig is voor de stikstofbelasting op de natuur en kansen biedt voor stabiele bedrijfsvoering; 
• Het terugbrengen van het aantal ganzen is geen taboe. Gewasschade blijft zo beperkt; 
• Sloten toevoegen aan het areaal van de boeren, zodat relatief snel voldaan kan worden aan 4% niet-functioneel landoppervlak. Zo mogelijk combineren met andere doelen, zoals natuurvriendelijke oevers, agrarisch natuurbeheer, bosvisie (ruimte om bomen te planten); 
• Het grootschalig opkopen van landbouwgrond door buitenlandse partijen beperken of indien mogelijk helemaal stoppen, recht van eerste koop door overheid kan in specifieke gebieden een oplossing zijn (voornamelijk in Zeeuws-Vlaanderen); 
• Het Zeeuwse provinciebestuur moet zich inzetten om de zogenoemde ‘kalenderlandbouw’ van tafel te krijgen. De boeren weten zelf het beste wanneer ze kunnen zaaien en oogsten en de weersomstandigheden houden zich ook niet aan de Haagse kalender; 
• Een landbouwambassadeur per eiland die het gebied goed kent en als vraagbaak dient voor de agrarische ondernemers op de vele dossiers die spelen (stikstof, waterkwaliteit, mestwetgeving, biodiversiteit et cetera).